Staarpatiënt wordt steeds jonger

Staar is een oogaandoening waar vooral ouderen mee te maken hebben. Toch komt staar ook steeds vaker voor bij veertigers. Gelukkig is deze oogaandoening eenvoudig te verhelpen met een polyklinische operatie.

Staar komt steeds vaker ook bij veertigers voor.

Iedereen die ouder wordt, krijgt er mee te maken: staar. Oogarts en Directeur Kwaliteit en Innovatie van oogziekenhuis Zonnestraal Oscar Lopes Cardozo licht toe: "Staar is het troebel worden van de ooglens. Meestal komt dit door veroudering van het eiwit dat in de lens zit. Staar kan ook veroorzaakt worden door storingen in de stofwisseling, bijvoorbeeld suikerziekte en schildklierafwijkingen. Ook kan langdurig gebruik van prednison de kans op staar verhogen"

40-jarige patiënt geen uitzondering
Vooral ouderen kampen dus met deze oogaandoening. Maar het valt Cardozo op het aantal jonge mensen met staar is toegenomen. Cardozo: "Vroeger liep het hele ziekenhuis uit als er een 45-jarige patiënt met staar binnen kwam lopen. Nu hebben we 2 tot 3 patiënten rond de 45 jaar per week. Het is nog niet bekend waarom mensen op jongere leeftijd last van staar krijgen, maar iedere oogarts zal beamen dat deze trend gaande is. Er wordt geen onderzoek naar gedaan, omdat de staaroperatie zo succesvol is waardoor de noodzaak tot onderzoek ontbreekt. Wellicht kan de oorzaak gezocht worden in de ongezonde Westerse levensstijl. Maar het kan er ook aan liggen dat jonge mensen verschrikkelijk hoge eisen aan hun ogen stellen. Daarom worden operaties eerder uitgevoerd met minder klachten. Het is een generatie die actief op internet op zoek gaat naar oplossingen voor medische problemen."

Staar herkennen
Cardozo: "Staar begint met waziger zien in de verte. Ook wordt het zicht in het donker slechter en krijg je meer moeite met tegenlicht. Dit merk patiënten als ze bijvoorbeeld in schemer of duisternis autorijden. Ze kunnen kringen rond lampen waarnemen en dubbelzien. In eerste instantie gaan ze bij de opticien langs om hun brilsterkte aan te passen. Dat kan even helpen. Maar als een hogere brilsterkte niet meer werkt, worden patiënten naar een oogarts verwezen. Meestal ondernemen mensen pas actie als staar ze functioneel belemmert. Vroegdetectie is bij staar niet noodzakelijk."

Wereldwijd meest uitgevoerde operatie
Een operatie is de enige manier om staar te verhelpen. Per jaar worden in Nederland zo'n 140.000 staaroperaties uitgevoerd. Het is wereldwijd de meest uitgevoerde operatie. Cardozo: "De staaroperatie is een technisch hoogstandje dat met de hand gebeurt. Met druppels wordt het oog verdoofd. Vervolgens wordt met microchirurgische precisie de vertroebelde lens van de patiënt vervangen door een lensje van kunststof. Je kunt binnenlopen voor een staaroperatie en 20 minuten later weer buiten staan. Deze operatie gaat bijna nooit mis. Het slagingspercentage ligt op 98%. En zelfs als er dingen fout gaan, dan loopt het niet dramatisch af. Dan moet er bijvoorbeeld na de operatie nog een laserbehandeling volgen."

Brilsterkte aanpassen door staaroperatie
Een staaroperatie kan ook een methode zijn om de brilsterkte te verminderen. Cardozo: "Tijdens een staaroperatie verwijderen we de troebele lens en vervangen we die door een kunstlens. Stel dat een patiënt een brilsterkte van -12 heeft dan kunnen we een kunstlens plaatsen met -3. Een dergelijke aanpassing van brilsterkte kan een enorme verbetering betekenen in levenskwaliteit. En je hoeft er niet extra voor betalen. Willen patiënten helemaal scherpe ogen dan bestaat ook de mogelijkheid tot laserbehandeling erna, waardoor de ogen weer op 0 uitkomen. Ook kan een troebele lens vervangen worden door een dubbelfocus lens. Daarmee kun je zowel ver zien als lezen. Deze extra's worden overigens niet vergoed door een zorgverzekeraar."

Nastaar 
Met een staaroperatie zijn patiënten niet definitief van staar af. Vroeg of laat zal nastaar op gaan spelen. Cardozo: "Na een staaroperatie kan het achterste deel van het kapsel waar de kunstlens in is geplaatst wat troebel worden. Hierdoor vermindert de gezichtsscherpte weer. De kans om nastaar te krijgen is afhankelijk van verschillende factoren. Het hangt af van het type kunstlens dat geïmplanteerd wordt. De ene kunstlens geeft namelijk meer kans op nastaar dan de andere kunstlens. Ook verschilt het per persoon hoe snel het achterste deel van het kapsel troebel wordt. Sommigen hebben na een jaar al nastaar, bij anderen duurt het 4 tot 5 jaar. Als een patiënt na een staaroperatie lang genoeg leeft, krijgt hij sowieso te maken met nastaar. Nastaar is eenvoudig te behandeling met 1 laserbehandeling."

Door: Rachel van de Pol - dokterdokter.nl
Bron: Oscar Lopes Cardozo, oogarts en directeur Kwaliteit en Innovatie van het Oogziekenhuis Zonnestraal
Elsevier.nl - Medisch A - Z - Staarpatiënt wordt steeds jonger